طراحی و ارائه مدل موقعیت یابی استراتژیک صنعت پتروشیمی (مورد مطالعه: شرکت پتروشیمی بیستون)

از مهمترین مزایای برنامه ریزی راهبردی کسب و کار، تهیه موقعیت یابی استراتژیک است. به ویژه زمانی که تکنولوژی پیشرفته و رشد بازار کند و محدود باشد، تعیین موقعیت استراتژیک بنگاه ضروری است. شرکت پتروشیمی بیستون از شرکت های فعال در تولید مواد پایه شوینده ها، فاقد تبیین موقعیت یابی استراتژیک مدون بوده است. از این رو، بسیاری از فعالیت ها و تخصیص منابع شرکت در یک راستا و مکمل نبوده اند. شرکت همواره محصولات خود را با بررسی بازار محصولات موجود طراحی نموده و تاکنون نتوانسته از جایگاه پیرو در بازار به جایگاه رهبری ارتقا پیدا کند. با پیش بینی عوامل موثر بر موقعیت یابی استراتژیک، دیگر در مقابل ورود طرح ها و محصولات جدید دچار شوک نخواهد شد و به هدف اصلی خود که دست یابی به جایگاه برتر تولید و صادرات مواد پایه شوینده در کشور و نیز در منطقه خاورمیانه است، نزدیک خواهد شد. به منظور حل این مسأله، پژوهش اکتشافی حاضر شکل گرفت و محقق پس از وزن دهی به عوامل استخراج شده از ادبیات و مبانی نظری و مولفه سازی برای آنها، توسط پانل خبرگان دلفی، طی سه مرحله به ابعاد چهارگانه( ادراکی، زمینه ای، آمیخته بازاریابی و محیطی) و پانزده مولفه دست یافت. این مولفه ها پیش فرض و صورت بندی مدل مفهومی موقعیت یابی استراتژیک در صنعت پتروشیمی را رقم زدند. آزمون مدل مفهومی پیشنهادی در شرکت پتروشیمی بیستون به عنوان جامعه آماری تحقیق با پرسشنامه طراحی شده و استفاده از نرم افزار آموس به انجام رسید. داده های جمع آوری شده با استفاده از مدل معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و بدین منظور ابتدا با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی روابط سازه های تحقیق مورد آزمون قرار گرفته و سپس با استفاده از تحلیل مسیر به آزمون سوالات تحقیق پرداخته شده است. براساس مدل نهایی به دست آمده از پژوهش که دارای اعتبار و معیار مناسبت بالایی می باشد، متغیرهای محیطی، زمینه ای، آمیخته بازاریابی و ادراکی بر تعیین موقعیت استراتژیک شرکت پتروشیمی بیستون اثرگذارند و میان این متغیرها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بر اساس نتایج آزمون فریدمن، متغیرهای محیطی دارای بیشترین تأثیر و متغیر های ادراکی دارای تأثیر کمتری در تعیین موقعیت یابی استراتژیک پتروشیمی بیستون هستند. کلیدواژه ها: موقعیت استراتژیک، متغیرهای محیطی، متغیرهای زمینه ای، متغیرهای آمیخته بازار، متغیرهای ادراکی.